Qoşulmama Hərəkatı necə yarandı?

Məqsəd və prinsipləri

Bir sıra dövlətlərin vaxtilə soyuq müharibə dövründə iki siyasi-hərbi qütb arasında qarşıdurmaya cəlb edilməmələri üçün təsis etdiyiQoşulmama Hərəkatı (QH) hazırda beynəlxalq münasibətlərin tənzimlənməsində iştirak edən mühüm çoxtərəfli mexanizmlərdən birinə çevrilmişdir. Əsas məqsədi beynəlxalq hüquqa hörmət əsasında dünyada sülh, təhlükəsizlik və inkişafa yardım etmək olan QH konkret tarixi kontekstdə yaranmasına baxmayaraq, müasir dünyada da öz aktuallığını itirmir və Hərəkat daxilində razılaşdırılmış mövqe BMT Baş Assambleyası çərçivəsində qərarların qəbuluna təsir baxımından əhəmiyyətli rol oynayır. QH-nin yaradılmasının və fəaliyyətinin əsas prinsiplərindən biri onun üzvləri arasında əməkdaşlıq üçün bir forum rolunu oynamasıdır. Qeyri-iyerarxik xarakter daşıyan, idarəçiliyi rotasiya əsasında dəyişən təşkilatın hazırda 120 üzvü, 17 müşahidəçi dövləti və 10 müşahidəçi beynəlxalq təşkilatı var.
Təşkilata üzv olan hər bir dövlət təşkilatın prinsiplərinə bağlılığını bildirməlidir. Təşkilata üzvlük prinsipləri hələ Təşkilatın təsis olunmasından əvvəl 1955-ci ildə İndoneziyanın Bandunq şəhərində keçirilən Konfrans zamanı qəbul edilmişdir. “Bandunq prinsipləri” aşağıdakılardır:

1.Əfqanıstan 41. Qabon 81. Pakistan
2. Əlcəzair 42. Qambiya 82. Fələstin
3. Anqola 43. Qana 83. Panama
4.Antiqua və Barbuda 44. Qrenada 84. Papua Yeni Qvineya
5.Azərbaycan 45. Qvatemala 85. Peru
6.Baham adaları 46. Qvineya-Bisau 86. Filippin
7.Bəhreyn 47. Qvineya 87. Qətər
8.Banqladeş 48. Qayana 88. Ruanda
9.Barbados 49. Haiti 89. Sent Kits və Nevis
10. Belarus 50. Honduras 90. Sent Lusia
11. Beliz 51. Hindistan 91. Sent Visent və Qrenadin
12. Benin 52. İndoneziya 92. Sao Toma və Prinsipa
13. Butan 53. İran 93. Səudiyyə Ərəbistan
14. Boliviya 54. İraq 94. Seneqal
15. Botsvana 55. Yamayka 95. Seyşel adaları
16. Bruney 56. İordaniya 96. Sierra Lione
17. Burkino Faso 57. Keniya 97. Sinqapur
18. Burundi 58. Küveyt 98. Somali
19. Kamboca 59. Laos Xalq Demokratik Respublikası 99. Cənubi Afrika Respublikası
20. Kamerun 60. Livan 100. Şri-Lanka
21. Kape-Verde 61. Lesoto 101. Sudan
22. Mərkəzi AfrikaRespublikası 62. Liviya 102. Surinam
23. Çad 63. Liberiya 103. Svazilend
24. Çili 64. Madaqaskar 104. Suriya
25. Kolumbiya 65. Malavi 105. Tayland
26. Komor adaları 66. Malayziya 106. Timor Leste
27. Konqo 67. Maldiv adaları 107. Toqo
28. Kot D’ivuar 68. Mali 108. Trinidad və Tobaqo
29. Kuba 69. Mavritaniya 109. Tunis
30. Koreya XDR 70. Mavrikiy 110. Türkmənistan
31.Konqo Demokratik Respublikası 71. Monqolustan 111. Uqanda
32. Cibuti 72. Mərakeş 112. Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
33. Dominika 73. Mozambik 113. Tanzaniya
34. Dominikan Respublikası 74. Myanmar 114. Özbəkistan
35. Ekvador 75. Namibiya 115. Vanuatu
36. Misir 76. Nepal 116. Venesuela
37. Ekvatorial Qvineya 77. Nikaraqua 117. Vyetnam
38. Eritreya 78. Niger 118. Yəmən
39. Efiopiya 79. Nigeriya 119. Zambiya
40. Fici 80. Oman 120. Zimbabve

Qoşulmama Hərəkatında müşahidəçi dövlətlər

1. Argentina 7. El Salvador 13. Serbiya
2. Ermənistan 8. Qazaxıstan 14. Tacikistan
3. Bosniya və Hersoqovina 9. Qırğızıstan 15. Uruqvay
4. Braziliya 10. Meksika 16. Xorvatiya
5.Çin 11. Monteneqro 17.Ukrayna
6. Kosta Rika 12. Paraqvay
Qoşulmama Hərəkatında müşahidəçi təşkilatlar

1.Afrika İttifaqı
2.Afrika-Asiya Xalqları Həmrəylik Təşkilatı
3.Millətlər Birliyinin Katibliyi
4.Kanak Sosial Milli Azadlıq Cəbhəsi
5.Ərəb Dövlətləri Liqası
5.Puerto Rikonun Azadlığı üçün Milli Hostosian Hərəkatı
6.İslam Konfransı Təşkilatı
7.Cənub Mərkəzi
8.Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
9.Dünya Sülh Şurası
10.Bloklara qoşulmama araşdırmaları üzrə Beynəlxalq İnstitutSosial Media Siyahısı