Azərbaycanda yaşayan azərbaycanlıların yüzlərlə yaşayış məntəqəsini yerlə-yeksan edib, 30 minə yaхın evi dağıdıb və yandırıb, qoca, uşaq və qadınların da daхil olduğu 140 min insanı vəhşicəsinə qətlə yetirib, 750 mindən artıq azərbaycanlı Qərbi Azərbaycandan didərgin salınıb. Sonuncu deportasiyada 1988-ci ildə isə 220 mindən artıq azərbaycanlı erməni vəhşiliyinə tab gətirə bilmədiyindən doğma yurd-yuvalarını tərk edib. Bundan sonra ermənilər Qərbi Azərbaycandan azərbaycanlıların izini itirmək məqsədilə buradakı qəbiristanlıqları, tariхi mədəni abidələri, dini müəssisələri, məktəb, хəstəхana və digər binaları darmadağın edib. Təkcə 1988-ci ildən sonra Qərbi Azərbaycanda ermənilər azərbaycanlılara məхsus 2000-dən artıq qəbristanlıq dağıdıb. Ermənilər tariхən azərbaycanlılara, türklərə qənim kəsildikləri halda bu faktlar gizlədilib, dünya ictimaiyyəti isə bu məsələlərə diqqətsizlik göstərib.
1990-cı ildə isə hər şey pik həddə çatdı və Ermənistan höküməti Azərbaycana qarşı müharibə elan etdi. Bu dünyada gedən müharibələrdən demək olar ki, ən dəhşətlisi idi. Bu bir müharibədən daha ötəsi idi. Terrorun ən qatı tərəflərini özündə əks etdirən erməni vəhşiləri bizim xalqa amansız divan tutaraq soyqırımı həyata keçirdi.
1990-cı il yanvarın 4-də erməni terrorçusu Q.Sarkisyan Əsgəran-Ağdam körpüsünü partladır. 1990-cı il 12 yanvarda Ermənistandan 500 nəfərlik silahlı dəstə vertolyotlarla Azərbaycanın Xanlar rayonunun Quşçu kəndinə gələrək, kəndi dağıdır, onlarla dinc sakini öldürürlər. 1990-cı il 15 yanvarda SSRİ Ali Soveti Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlarda fövqəladə vəziyyət elan edir. 1990-cı il yanvarın 18-də Ermənistanın silahlı birləşmələri tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikasının Kərkikəndi işğal edilir. 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-sinə keçən gecə Sovet qoşunları Bakıya daxil olaraq qırğın törədirlər. Rəsmi məlumatlara görə 131 nəfər həlak olur, 800-dən artıq adam yaralanır.
1990-cı il 18 fevralda Ermənilər Şuşa-Bakı avtobusunu partladırlar, 13 nəfər yaralanır.
1990-cı il iyulun 11-də Tərtərdən Kəlbəcərə gedən maşın karvanına ermənilər silahlı hücum edirlər. 14 nəfər həlak olur, 35 nəfər yaralanır.
26 dekabr 1991-ci il-də Xankəndi ərazisi bütünlüklə işğal olundu. 26 fevral 1992-ci ildə Xocalı şəhəri yerlə yeksan olundu. 8 may 1992-ci ildə Şuşa şəhəri də erməni daşnaqlarının tapdağı altında qaldı. 18 may 1992-ci il Laçın, 2 oktyabr 1992-ci il Xocavənd, 2 aprel 1993-cü il Kəlbəcər, 7 iyul 1993-cü il Ağdərə, 23 iyul 1993-cü il Ağdam, 23 avqust 1993-cü il Cəbrayıl 23 avqust 1993-cü il Füzuli, 31 avqust 1993-cü il Qubadlı, 29 oktyabr 1993-çü il Zəngilan rayonu işğal olunaraq Ermənistan hökümətinin nəzarəti altına alındı.
1992-ci il 17 Fevral Xocavənd rayon Qaradağlı kəndinin erməni teroristləri tərəfindən işğal olunduğu gündür. Xocavənd rayonunun Qaradağlı kəndi tarixə düşən kəndlərdən biridir. Çünki kənd camaatı özlərinin ov tüfəngləri vasitəsiylə kəndin müdafiəsinə qalxmışdılar. Kənddə cəmi 5-6 hərbiçi vardı. Insanların bu cür şücaəti erməni batalyonunu belə çaşdırmışdı. Lakin bu silahlarla güclü təchiz olunmuş bir batalyona tab gətirmək olmazdı. Ermənilərin Arabonun batalyonu sonda kəndi mühasirəyə aldı. Və insanları vəhşicəsinə öldürərək qalanlarını da sağ ələ keçirdilər. Sosial şəbəkələrdən əldə etdiyimiz video materialda görürük ki, yaşlı insanları belə əsir götürməyi olmayan şərəflərinə sığışdırırlar. Sakinlərdən biri DogruXeber.az-ın redaksiyasına bildirib ki, hətta ələ keçirilən kənd sakinlərinin cavan kişilərini səssiz bir guşədə yaşlı insanların gözləri önündə vəhşicəsinə qətlə yetirmişlər. Kənd 150 evdən ibarət olmasıyla yanaşı, 90-a yaxın şəhid vermişdir. Dinc sakinlərə qarşı amansızlıq edən erməni teroristlərinə, erməni hökümətinə hansı dövlət himayədarlıq edir?
Bu müharibədə Azərbaycan xalqına heç bir xarici ölkə dəstək göstərmədi. Hətta indinin özündə belə bu soyqyırımı tanımaq istəməyən ölkələr belə var. Ümid edirik ki, çox tezliklə torpaqlarımıza qovuşacaq və ermənilərə layiqli cəzalarını göstərəcəyik. Başımızsağolsun!
